De wereld van nu ziet er anders uit dan vijftig jaar geleden. Innovaties volgen elkaar in hoog tempo op. OCW vraagt daarom aan alle basisscholen vanaf 2020 W&T structureel aan te bieden in hun onderwijsprogramma. Voor wie nu verschrikt denkt ‘Daar is toch helemaal geen tijd voor!’, geen zorgen, het hoeft niet als apart vak.
Mocca ziet dat de verbinding tussen kunst en cultuur en wetenschap en technologie in het onderwijs kansen biedt voor creativiteitsontwikkeling bij kinderen. Daarom organiseerde Mocca op 26 september 2017 een meetup voor onderwijs en culturele instellingen in de Gele Pomp in Amsterdam Noord. Het kenniscentrum voor cultuuronderwijs nodigde Kennismakelaars Heidi van Cuijk en Roel Spits van de gemeente Amsterdam uit om via een presentatie en opdrachten dieper in te gaan op deze voor de hand liggende verbinding. Voor meer informatie over de kennismakelaars W&T van de gemeente Amsterdam, de beschikbare subsidie (€10.000) of het maken van een vrijblijvende afspraak, ga naar www.amsterdam.nl/jongeontdekkers
Ontwerpend Leren
Hoe pas je W&T in binnen een ander domein? Door uit te gaan van ontwerpend leren. Dit betekent een duidelijke verandering ten opzichte van het onderwijs van vroeger, waarin ambachtelijk werken en functionaliteit voorop stond. Binnen het vak techniek was een boot een boot. Als de leerlingen het ‘recept’ volgde dan produceerden ze allen dezelfde functionele boot.
In de huidige invulling maken we een verschuiving van techniek naar technologie en daarmee van functionaliteit naar innovatie. Je kunt een boot op verschillende manieren maken oftewel er is meer dan één oplossing voor een probleem. En die oplossing is ook niet eens het belangrijkste. Het proces en het stimuleren van de nieuwsgierigheid, creativiteit en de juiste houding bij de leerling staan voorop. Deze moderne invulling vind je ook bij kunst en cultuur. Goed of fout bestaat niet. De kinderen hoeven niet meer allemaal hetzelfde werkje te maken. Leerkrachten stimuleren authenticiteit, creatief denken en het verbeelden van ideeën. Een verbinding tussen wetenschap en techniek en kunst en cultuur is daarom heel vanzelfsprekend.
Van Gogh Fietspad, Kinetische strandbeesten en muziekmachines; Inspirerende voorbeelden
Maar hoe ziet deze verbinding eruit? Mooie nationale voorbeelden van overlappingen zijn de strandbeesten van Theo Jansen, de muziekmachines van Jean Tinguely en het fietspad geïnspireerd op The Starry Night van Vincent Van Gogh, van Designer Kunstenaar Daan Roosegaarde. De Oba maakt de verbinding met de nieuwe maakplaatsen 021, verschillende musea zoals het Rijksmuseum en de Musea van Amsterdam gebruiken het story telling platform iziTRAVEL voor hun audiotours en een aantal scholen laten leerlingen zelf stadstours ontwikkelen.
Ook de deelnemers aan de PO- Meetup denken na over mogelijke verbintenissen. In drietallen werken de leerkrachten en cultuureducatoren aan het samenbrengen van de twee domeinen. Een groep die brainstormt over de combinatie beeldende vorming en temperatuur ziet een overlap in warmtescans en ijssculpturen. De combinatie magnetisme en taal en spel leidt tot een eerste idee over rijmwoorden die je magnetisch aan elkaar kunt klikken, of juist niet, zoals woorden ook kunnen aantrekken en afstoten. De muziek en elektriciteitsgroep komt op het idee muziek te maken met verschillende elektrische apparaten.
Waarom ‘in the box’ denken creatiever is
Door eerst te divergeren (veel creatieve oplossingen aandragen) en daarna te convergeren (de beste keuzes selecteren) kom je tot innovatieve oplossingen voor bestaande problemen. Heidi: “Eigenlijk leer je kinderen ‘In the Box ‘te denken. Dat is veel creatiever dan ‘out of the box’ denken. Bij ‘Out of the box’denken is alles mogelijk, maar in de box zijn er voorwaarden of eisen waaraan een idee moet voldoen. Een boot moet door hoge golven kunnen, een raket moet rekening houden met de zwaartekracht. Het vraagt je dus eigenlijk om innovatiever te denken.”
Hoe geef je W&T concreet een plek?
Kijk naar wat je al doet en hoe je wetenschap en technologie hierin kunt passen. Roel: ‘Onderzoekend leren kun je overal toepassen, van de onderbouw tot de bovenbouw. Als bovenbouwers over de Romeinen leren, kunnen ze onderzoeken hoe je zo’n fort of een brug eigenlijk bouwt. Kleuters maken dan bijvoorbeeld een stuwmeer in de zandtafel. Als er een kerstbal uit de boom valt kun je met de klas onderzoeken: Hoe breekt die kerstbal eigenlijk? Misschien gooi je er nog een stuk.
De uitdaging: To infinity and beyond!
Yorrick en Daan van de Gele Pomp bedachten een mooie uitdaging voor de meetup deelnemers om de nieuwe kennis toe te passen. ‘Maak iets dat de lucht in gaat. Het beschikbare materiaal: lege petflessen, duck tape en elastiek. Nieuwe samenwerkingen en veelbelovende theorieën leidden tot hoopvolle lanceringen en trotse gezichten. In no time was het een drukte van jewelste in het ‘luchtruim’ rond de Gele Pomp.
Maak een vrijblijvende afspraak met de kennismakelaars W&T
Een geslaagde eerste PO meetup, met ruim 30 leerkrachten én cultuureducatoren, veel relevante en praktische informatie waar de deelnemers direct mee aan de slag kunnen. Een mooie eerste stap naar het structureel aanbieden van wetenschap en technologie en het verbinden met kunst en cultuur. Ga naar www.amsterdam.nl/jongeontdekkers voor meer informatie over de kennismakelaars W&T en het actieplan W&T op koers of voo rhet maken van een vrijblijvende afspraak.